મારી ભાવયાત્રા ….

નમસ્કાર …. વંદન !

“સુંદરતા પામતા પહેલાં સુંદર બનવું પડે” એ જીવનના મહાન તત્વજ્ઞાનને અનુકૂળ છે. કવિવર કલાપીની આ પંક્તિઓ અનુપમ છે. આ વાક્ય માત્ર ભૌતિક સુંદરતા અંગે નથી, પરંતુ માનસિક, આધ્યાત્મિક અને જીવનના દરેક પાયા પર લાગુ પડે છે.
આપણું જીવન એ એક અરીસા જેવું છે, જ્યાં બહારનું પ્રતિબિંબ અંદરના પ્રતિબિંબનો બોધ કરાવી શકે છે. સુખી અને સંતોષી જીવન માટે આંતરિક શાંતિ અને સંતુલન જરૂરી છે. જેમ ફૂલના ખીલવા માટે એને યોગ્ય માટી, પાણી અને સુર્યપ્રકાશ જોઈએ, એમ જ જીવનમાં પ્રગતિ માટે આત્મવિશ્વાસ, મહેનત અને સકારાત્મક વિચારધારા જરૂરી છે. સફળતા અને સુખી જીવનની કુંજી છે આંતરિક સુંદરતા. આપણા વિચારો, વર્તણૂક અને ભાવનાઓનો ખ્યાલ રાખવો મહત્વપૂર્ણ છે.

સુંદરતા એ માત્ર બહારની ચમકધમક નથી; અંદરના ગુણ, સંસ્કાર અને ભાવનાઓ એ ખરેખર આભ્યંતરિક સુંદરતાને નિર્માણ કરે છે. આપણા સમાજમાં બાહ્ય દેખાવને વધારે મહત્વ આપવામાં આવે છે, પરંતુ તે નમ્રતા, સદ્દાચાર અને સત્કાર્યથી વધુ મૂલ્યવાન નથી. વ્યક્તિની સાચી ઓળખ એની ઉદારતા, દયાળુતા અને સહાનુભૂતિમાં છે.

સુંદર બનવું એટલે સ્વચ્છતા, ઔદર્ય અને આધ્યાત્મિક વૃદ્ધિ.
‘ સુંદરતા પામતા પહેલા સુંદર બનવું પડે’ નો અર્થ છે કે આપણે આપણા ગુણો અને વિચારોમાં સૌંદર્ય લાવવું જોઈએ. જીવનમાં સાચું સૌંદર્ય એ છે કે આપણે આપણા જીવનને કેવી રીતે જીવીએ છીએ અને બીજાને કેવી રીતે પ્રેરણા આપીએ છીએ. અંદરના સૌંદર્યને વિકસાવવાની મંજિલ લાંબી હોય છે, પરંતુ તે સાચી અને સ્થાયી થાય છે. આજના યુગમાં જ્યાં સૌંદર્યની વ્યાખ્યા બાહ્ય દેખાવમાં પૂરતી માની છે, ત્યાં આ વાક્યને સાચવવું ખુબ જ જરૂરી છે. આંતરિક વિકાસ માટે ધ્યાન, માનસિક શાંતિ અને નિયમિત આત્મચિંતન જરૂરી છે. બાહ્ય સુંદરતા સમયના પ્રવાહમાં ફીકી પડી જાય છે, પણ અંદરની સુંદરતા કાયમ મોજૂદ રહે છે. જીવનમાં સંતુલન અને શાંતિ માટે માનવીને સુંદર બનવું પડે. સુંદરતા એટલે ઉદારતા, દયાળુતા અને સહાનુભૂતિ. આપણે બીજાઓ સાથે કેવું વર્તન કરીએ છીએ, તે આપણા આંતરિક સૌંદર્યનું પ્રતિબિંબ છે. ‘સુંદરતા પામતા પહેલા સુંદર બનવું પડે’ એ જીવનના દરેક ક્ષેત્રમાં લાગુ પડે છે. આંતરિક સુખ અને સંતોષ જ એ સાચી સુખાકારીનું મૂલ્ય છે.

સમાજના વિકાસ માટે પ્રત્યેક વ્યક્તિએ પોતાના અંદરના ગુણોનો વિકાસ કરવો જોઈએ. સાચી સુંદરતા એ છે કે આપણે અન્ય લોકોના જીવનમાં કઈ રીતે પોઝિટીવ ફેરફાર લાવી શકીએ. આ તત્વજ્ઞાન આપણને આત્મનિરીક્ષણ અને આત્મવિકાસ માટે પ્રેરણા આપે છે. માનસિક સુખ, શાંતિ અને આંતરિક સંતુલન સાથે જ સાચી સુંદરતા હાંસલ કરી શકાય. જીવનમાં સાચી સફળતા તે છે કે આપણે અન્ય લોકોના જીવનમાં સુખ અને સમૃદ્ધિ લાવી શકીએ.

એ વાત હંમેશા યાદ રાખવી જોઈએ કે બાહ્ય સૌંદર્ય અસ્થાયી છે, જ્યારે આંતરિક સૌંદર્ય કાયમ રહે છે. જીવનમાં પ્રગતિ અને શાંતિ માટે માણસના મનની સુંદરતા જરૂરી છે. ‘સુંદરતા પામતા પહેલા સુંદર બનવું પડે’ એ સુવિચારો આપણને જીવનમાં સાચા માર્ગ પર લઈ જાય છે. દરેક વ્યક્તિએ પોતાનું જીવન સુંદર બનાવવા માટે મહેનત અને સહનશીલતા દાખવવી જોઈએ. જીવનમાં સાચી સુંદરતા એ છે કે આપણે અમારા હૃદય અને આત્માને કેવી રીતે વિકસાવીએ છીએ.

આ વિચારધારાઓ આપણા જીવનને અને આપણાં સમાજને વધુ સુંદર અને સકારાત્મક બનાવી શકે છે. આપનું દર્શન, આધ્યાત્મ્ય મનુષ્યને સુંદરતાની પ્રતીતિ કરાવનાર છે, ઈશ્વરીય છે.

સુપ્રભાત !

• દીપક પંડ્યા